Jos Nelissen heeft als leghennenhouder altijd maximaal gebruik gemaakt van wetenschappelijke kennis, onderzoek en dataverzameling. Het is dan ook geen verrassing dat juist hij in Nederland de eerste is die de Select, Count en Detect uit de Meggsius-reeks van Vencomatic Group gebruikt; drie nieuwe producten waarmee Nelissen de volgende stap in smart poultry farming kan maken.
Vanaf het moment dat Jos Nelissen (57) met zijn vrouw Marieëtte (55) in het Limburgse Oirlo het bedrijf van zijn ouders overnam, is hij op zoek gegaan naar kennis waarmee hij de legpluimveehouderij kan verbeteren. “Na de bedrijfsovername in 1990 zijn we op verschillende plekken op de wereld onze horizon gaan verbreden. We waren nieuwsgierig naar andere manieren om een legpluimveehouderij te runnen.” 
Krachtige bron
De rondreis over de wereld leverde nieuwe perspectieven op en zo werd de kiem gelegd voor een nieuw bedrijf dat Jos en Marieëtte in 2006 oprichtten. Jos: “Een ei is een heel mooi product; alles voor de groei van het kuiken zit erin.” Het doel werd om het ei ook als een krachtige bron voor de humane gezondheid te gebruiken. Inmiddels heeft dat gepatenteerde voedingsproducten opgeleverd voor behoud van oog- en hersengezondheid, en preventie van hart- en vaatziekten. “Voor het ontwikkelen en pattenteren van voedingsproducten voor de humane gezondheid moeten dossiers worden opgebouwd die lijken op dossiers voor de farma. Er is veel wetenschappelijk onderzoek nodig en dan komt het goed uit dat mijn passie in de wetenschap ligt. Daarbij heb ik geleerd om wetenschappelijk onderzoek op te zetten en om samen te werken met wetenschappers en techneuten.”
Het huidige pluimveebedrijf van Nelissen gebruikt twee locaties in Oirlo met 70.000 leghennen in de ene en 60.000 op de andere locatie. “De locaties liggen op 300 meter van elkaar met een weg ertussen. Ik wilde geen nieuwe loods dus het ei-transport loopt gewoon onder de weg door.” Op de beide locaties gaat het om scharrel en Jos betrekt zijn leghennen al dertig jaar van fokker Lohman. Zijn twee stallen heeft Nelissen ingericht met het Bolegg Terrace-systeem van Vencomatic Group. “Dit makkelijk te ventileren volière-systeem staat wat mij betreft voor ‘twee keer mooi’: mooi bewegen voor de kip, en mooi overzicht over de dieren voor de mens.”
Wetenschappelijke bril
Jos Nelissen blijft vanuit ‘de basis’ zijn leghennen door een wetenschappelijke bril bekijken. “Belangrijk voor ons is om wetenschappelijke inzichten te gebruiken om het de kippen zoveel mogelijk naar de zin te maken. Dat leidt namelijk naar goede producties. Je let goed op het voer, klimaat en het licht. Maar je moet vooral het gedrag van de dieren screenen.” Jos heeft camera’s in zijn stallen en zo deed hij een belangrijke observatie. “Als we met de dierenarts de stal ingaan kijken we naar kleur, de conditie van het verenkleed en natuurlijk naar het gedrag van de hennen. Door de camera’s heb ik geleerd dat de hennen ander gedrag vertonen als je in de stal bent. Het gedrag dat je waarneemt via de camera’s is veel natuurlijker en kun je 24/7 doen en heeft ons geleerd om stress beter en sneller te signaleren waardoor je erop kunt anticiperen.”
Alle informatie over zijn hennen verzamelt Jos zoveel mogelijk automatisch waarna alles samenkomt in het dashboard waarna de informatie geanalyseerd kan worden. “Het zo efficiënt mogelijk en geautomatiseerd verzamelen van informatie leidt tot meer arbeidsvreugde maar levert vooral nieuwe inzichten op.” Met het dashboard kunnen verschillende brokken informatie makkelijker gecombineerd worden waardoor het vaak mogelijk is om in een vroeg stadium te zien dat ergens iets aan de hand is. “In de pluimveehouderij zijn we vaak gedoemd tot symptoombestrijding. In ons bedrijf kunnen we nu nog beter op zoek naar de oorzaak. Daarom willen we zo breed mogelijk data ophalen waardoor we vaak in een vroeg stadium het signaal kunnen oppikken dat er iets mis is.”
Denken op kipniveau
Om nog meer nuttige informatie uit zijn legpluimveehouderij op te halen, had Jos Nelissen al eiertellers met een datakoppeling naar zijn dashboard. “Maar de Meggsius Count van Vencomatic die ik nu heb, is veel nauwkeuriger.” Zijn medewerkers hebben meegewerkt aan het inregelen van de dataverwerking van de Meggsius-reeks. Jos: “De samenwerking met Vencomatic gaat goed. Er werken daar mensen met verstand van kippen, en ze hebben ook de techneuten die ideeën kunnen uitwerken. Vencomatic kan goed denken op kipniveau.” De Meggsius Count werkt met camera’s op de eierbanden die de eierstroom in kaart brengen zodat uiteindelijk het totale logistieke proces van de eieren geregeld kan worden. Volgens Jos Nelissen is de Meggsius Count een goed voorbeeld van smart poultry farming. “In combinatie met een puls-teller en gekoppeld aan de juiste software kan de Meggsius Count je vertellen in welk deel van de stal een ei is gelegd. Als dan via de Meggsius Count blijkt dat uit een bepaald deel van de stal eieren komen die afwijken van het normale beeld, kun je terplekke gaan kijken wat er eventueel mis is.”
Van de producten die Vencomatic Group speciaal ontwikkelde voor smart poultry farming, gebruikt Jos Nelissen ook de Meggsius Select. Dit is een unit die voor de pakker wordt geplaatst en waarmee van elk ei dat voorbijkomt camerabeelden worden gemaakt. Zo kunnen tweedekeuseieren gesorteerd worden en bovendien leveren de foto’s ook veel extra data op. “Met de foto’s kun je bijvoorbeeld de omtrek van het ei meten en dus het eigewicht berekenen. Dat eigewicht vertelt mij iets over de conditie van de kippen. Omdat je heel veel foto’s maakt, is je waarneming representatief en kun je gefundeerde conclusies trekken. Zo zien we nieuwe verbanden waardoor we het management nog beter in de vingers krijgen.”
Echt geniaal
Bijzonder enthousiast is Jos Nelissen over de Meggsius Detect van Vencomatic Group. Dit nieuwe product detecteert lekkende eieren voordat ze de pakker opgaan. Jos: “Toen ik de Detect voor het eerst zag, dacht ik ‘die wil ik hebben’. Wanneer zich een lekkend of nat ei aandient, maken twee polen kortsluiting waarna de aanvoerlijn stopt. Eén lekkend ei betekent normaal vijftien andere vieze eieren en een vieze machine; dat voorkom je nu allemaal hiermee.” Ook bij dit Meggsius-product wordt alle data vastgelegd en in het dashboard gezet. Als de Detect bijvoorbeeld dertig keer op rij de aanvoerlijn stopt, kan dat beteken dat de eierschalen niet goed zijn. Maar het kan ook betekenen dat er iets mis is met een overgave op de aanvoerlijn. Jos: “De Detect is echt geniaal; hij draagt heel veel bij aan een hogere eikwaliteit!”
Jos Nelissen is tevreden over de technische prestaties van de Select, Count en Detect. “Het leidt direct tot extra ei-kwaliteit en efficiëntie. En het levert voor onze medewerkers gemak, overzicht en daardoor arbeidsvreugde op. Daarnaast kunnen we ook echt arbeid reduceren, we verwerken dagelijks sneller onze eieren met minder mensen. Vroeger raapten we op 2 plekken met op iedere locatie 1 persoon per inpakmachine. Nu kan 1 persoon nagenoeg de gehele lijn met hetzelfde aantal eieren bijhouden.” Nog grotere meerwaarde ontstaat volgens Jos doordat de nieuwe producten uit de Meggsius reeks gekoppeld zijn aan zijn dashboard. “Ik krijg nu de beschikking over heel veel nieuwe data die ik kan combineren met de andere informatie uit de stal. Ik weet zeker dat we nieuwe correlaties gaan zien en dat we dingen gaan leren die we nog niet wisten. Met deze nieuwe kennis kunnen we het dierwelbevinden nog meer verhogen zodat de hen uiteindelijk het hele jaar door lekker in haar vel zit en probleemloos en makkelijker kan produceren.”
