“De meeste kippen in een vrije uitloop stal gaan niet eens naar buiten, alles wat ze nodig hebben zit immers in het systeem: eten, drinken en een plek om te slapen of een ei te leggen. Leghennen zijn van nature wel erg nieuwsgierig, en als ze eenmaal van een buitenloop genoten hebben willen ze dat liefst elke dag.”
Gust Fleerakkers is Pluimveespecialist bij Vencomatic Group, hij krijgt regelmatig vragen van boeren over vrije uitloop. Vooral over de voor- en nadelen: “Boeren vinden het mooi om wat leven rond hun stal te zien, ze kunnen dan ook zien hoe het met hun kippen gaat. Vaak gooien ze daarom wat extra graan buiten het systeem of buiten de stal, zodat de hennen niet te stil blijven zitten. Daar heb je toch vrije uitloop voor gekozen?” 
Wat zijn de voordelen van vrije uitloop?
“Er is maar één reden om als pluimveehouder over te gaan op vrije uitloop, en dat is om de kippen meer ruimte te bieden. De eieren worden er echt niet lekkerder van, wat sommige mensen wel denken. Iedere pluimveehouder wordt vrolijk als hij blije kippen ziet, en het is nog fijner als ze vrij buiten rondlopen en gezond en natuurlijk gedrag vertonen. Geloof me, dat geeft een pluimveehouder echt voldoening.”
“Je moet er wel de grond voor hebben, want vrije uitloop betekent méér ruimte per kip. De boeren die overschakelen op vrije uitloop moeten willen investeren, er moet ook een verdienmodel aan hangen. Dat zit natuurlijk in de hogere prijs, voor een vrije-uitloopei krijgt een pluimveehouder twee tot drie cent méér. Daar dekken ze de hogere kosten mee af.”
En wat zijn de nadelen?
“Los van de hogere grondkosten verlies je bij vrije uitloop natuurlijk ook kippen door roofvogels en vossen. Het buiten scharrelen levert ook hogere kansen op besmetting op ziektes als vogelgriep op, daar is immers een ophokplicht voor bedacht. Je moet daarnaast ook investeren in het gebied buiten de stal, volgens de richtlijnen, er moeten schuilmogelijkheden zijn en drinkplaatsen.”
“Veel boeren met vrije uitloop investeren ook in een grindpad vlak langs de stal. De meeste kippen die naar buiten gaan, blijven uit angst vaak in de buurt van de stal. Ze willen bijvoorbeeld naar binnen vluchten als er een vliegtuig over komt. Daardoor is het vlak rond de stal vaak een zandvlakte, als het heeft geregend ligt er veel modder. Met een grindpad voorkom je dat het binnen ook een zooitje wordt.”
“Vrije uitloop stelt ook eisen aan de ventilatie, veel ventilatiesystemen kunnen niet goed omgaan met het openen en sluiten van de luiken. Dit heeft ervoor gezorgd dat nieuwe klimaatsystemen zijn ontwikkeld zoals gelijkdruk-ventilatie, het ECO Air Care ventilatie systeem van Vencomatic Group is daar ook een goed voorbeeld van.”
Waar moet je op letten als je als pluimveehouder over wilt schakelen op vrije uitloop?
“Je moet eerst een aantal vragen beantwoorden: Voldoet je huidige systeem? En welk systeem past beter? Je moet vooral kijken naar de lokale regelgeving, qua aantal dieren. In landen met veel ruimte zoals Engeland, de Verenigde Staten of Australië is het overstappen op vrije uitloop makkelijker vanwege de beschikbaarheid van grond. Dat zijn echt ‘free range landen’.”
“Als pluimveehouders over willen op vrije uitloop, doen ze dat meestal in de bestaande stal. Ze nemen dan contact met ons op om te kijken wat ze willen en wat er mogelijk is. Voor Vencomatic Group maakt het niet uit welk systeem van ons ze kiezen, wij geven alleen een zo goed mogelijk advies. En daarna krijgen de kippen de ruimte.”
