“Bij de opfok van leghennen is gevoel heel belangrijk. Onze systemen vormen een goede basis, maar het gaat veel verder dan op een scherm kijken en op een knop drukken. Vertonen de dieren het gedrag dat je wilt? Daar moet de boer goed op letten.”
Alex Welbergen is Poultry Specialist bij de Vencomatic Group, hij begeleidt boeren regelmatig bij de opfok van leghennen. Hieronder bespreekt hij zes manieren om de kwaliteit van de opfok van leghennen te garanderen.
Juiste mensen en goed klimaat
“De belangrijkste factor bij de opfok van leghennen zijn de mensen. De boer moet verstand van zijn dieren hebben en op gevoel kunnen beslissen. De onderlinge verhouding tussen leverancier en klant is belangrijk, de juiste uitwisseling van informatie. Zeker bij communicatie op afstand moet je elkaar goed begrijpen, soms wordt het anders geïnterpreteerd door taalverschillen of cultuurverschillen.”
“Een goed klimaatsysteem is natuurlijk ook heel belangrijk, om het kuiken in de meest optimale omgeving groot te brengen. Als de temperatuur niet goed is of de lucht niet vers, gaat het dier het heel zwaar krijgen. Loslopende hennen bewegen vaak naar comfortabele plekken, maar die zijn lang niet altijd optimaal. Je moet dat dus goed managen.”
Goed opfoksysteem en het juiste management
“Bij het kiezen van een opfoksysteem is een goede aansluiting op de vervolgfase belangrijk, als de dieren in de leg moeten komen. Als ze in een ‘driedimensionaal’ systeem zijn opgefokt moeten ze bijvoorbeeld ook in zo’n systeem komen te wonen. Onze systemen passen gelukkig bij elk legsysteem, ook die van andere leveranciers.”
“In de opfok is het management ook belangrijk, er moet een goede communicatie is tussen alle betrokken partijen zijn: niet alleen de boer en Vencomatic, ook de leverancier van de dieren en liefst ook de voerleverancier. In veel landen wordt de voerleverancier niet bij de opzet betrokken en vaak niet eens de leverancier van de hennen. Vaak zie je daar dat alle leveranciers onderdeel van hetzelfde bedrijf zijn, een ‘integratie’.”
Voer, water en licht
“Het voer en vooral drinkwater moeten natuurlijk goed zijn: ziet het er goed eruit? Is het goed opneembaar voor het kuiken? Is het smakelijk? Het moet naar behoefte van de kip zijn, qua voedingsstoffen. Water moet altijd beschikbaar zijn en van de goede kwaliteit, dat besef groeit bij boeren ook gelukkig. De lijnen moeten ook regelmatig worden schoongehouden.”
“Het lichtregime is ook erg belangrijk: het juiste type lampen, de juiste lichtintensiteit. Maar ook de juiste dimprogramma’s, die de dag- en nachtperiode van de jonge hen regelen. De onderlinge verhoudingen tussen de dieren wordt ook door licht bepaald: bij teveel licht kunnen ze agressief worden en gaan ze verenpikken. Licht is dan misschien niet altijd de oorzaak, maar heeft wel invloed.”
“Het lichtregime in de opfok moet zoveel mogelijk worden gekopieerd naar het productieproces, dat gebeurt vaak niet. Opfokkers hebben vaak geen relatie met leghenhouders, daarom dat veel boeren in landen als Canada zelf hun opfok doen. Dan is het ook uit eigenbelang, om het goed op elkaar af te stemmen.”
Een laatste aspect
“Tenslotte nog een laatste factor die we niet moeten vergeten de preventie van ziektes. Een opfokhen zit in een uitgebreid vaccinatieprogramma, dat is best wel uitgebreid. Je maakt ze elke week een klein beetje ziek om antistoffen aan te maken, de monitoring is dan belangrijk. Dieren moeten natuurlijk beschermd zijn tegen de ziektes die ze vanuit oudsher ziek maakten, als je die niet bestrijdt moet je wellicht ruimen.”
“Het belang van ziektepreventie is wel afhankelijk van het land: hoe dichter de dieren bij elkaar zitten, hoe méér die bescherming nodig is. En die dichtheid is in elk land anders, in Canada is veel ruimte tussen de boerderijen. Ziektes komen daar dus minder voor.”
